Công trường xây dựng là nơi diễn ra toàn bộ quá trình thi công, hiện thực hóa các bản vẽ kỹ thuật thành công trình thực tế. Để đảm bảo an toàn, chất lượng và đúng pháp luật, công trường xây dựng cần tuân thủ hàng loạt quy định nghiêm ngặt từ pháp lý đến kỹ thuật. Bài viết sau Yiwin sẽ giúp các chủ đầu tư hiểu rõ công trường xây dựng là gì, những yêu cầu và quy định bắt buộc.

Công trường xây dựng là gì? 

Theo Điều 3 của Luật Xây dựng 2014 (sửa đổi 2020)

Công trường xây dựng là sản phẩm được tạo thành bởi sức lao động của con người, vật liệu xây dựng, thiết bị lắp đặt vào công trường, được liên kết định vị với đất, có thể bao gồm:

• Phần dưới mặt đất
• Phần trên mặt đất 
• Phần dưới mặt nước
• Phần trên mặt nước, được xây dựng theo thiết kế

Công trường xây dựng bao gồm:

• Công trường dân dụng
• Công trường công nghiệp, giao thông, nông nghiệp và phát triển nông thôn
• Công trường hạ tầng kỹ thuật và công trường khác.

Loại và cấp công trường

Công trường xây dựng được phân theo loại và cấp công trường

Loại công trường

Loại công trình xây dựng được xác định theo tính chất kết cấu và công năng sử dụng công trình.

Loại công trình được xác định theo công năng sử dụng gồm công trình dân dụng, công trình công nghiệp, công trình giao thông, công trình nông nghiệp và phát triển nông thôn, công trình hạ tầng kỹ thuật và công trình quốc phòng, an ninh.

Cấp công trường xây dựng

Cấp công trường được xác định theo từng loại công trường căn cứ vào quy mô, mục đích, tầm quan trọng, thời hạn sử dụng, vật liệu sử dụng và yêu cầu kỹ thuật xây dựng công trình. Cấp công trường được xác định theo từng loại như sau:

• Cấp công trình xây dựng phục vụ quản lý hoạt động đầu tư xây dựng quy định tại Luật này được xác định căn cứ vào quy mô, mức độ quan trọng, thông số kỹ thuật của công trình, bao gồm cấp đặc biệt, cấp I, cấp II, cấp III và cấp IV
• Cấp công trình xây dựng phục vụ thiết kế xây dựng công trình được quy định trong tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật. Cấp công trình phục vụ quản lý các nội dung khác được thực hiện theo quy định của pháp luật có liên quan.

Đặc thù và yêu cầu riêng đối với công trường xây dựng khách sạn 

Khách sạn là một loại hình thi công dân dụng đặc biệt, đòi hỏi tiêu chuẩn kỹ thuật, thẩm mỹ và tiến độ khắt khe hơn so với các công trình thông thường, do đó yêu cầu về công trường thi công công khách sạn là cao hơn, cụ thể như sau: 

Vị trí địa lý và tác động cộng đồng

• Đặc thù: Các khách sạn thường được xây dựng tại những khu vực trung tâm thành phố, khu du lịch sầm uất hoặc gần các khu dân cư đông đúc.
• Yêu cầu: Công trường phải có biện pháp kiểm soát chặt chẽ tiếng ồn, bụi bẩn và quản lý chất thải để giảm thiểu tác động tiêu cực đến môi trường xung quanh và cộng đồng. Đồng thời, việc đảm bảo an toàn giao thông và an ninh cho khu vực lân cận cũng là ưu tiên hàng đầu.

Thiết kế phức tạp và đa dạng công năng

• Đặc thù: Một khách sạn không chỉ có phòng nghỉ mà còn bao gồm nhiều không gian chức năng chuyên biệt như sảnh đón tiếp, nhà hàng, quán bar, phòng hội nghị, spa, phòng gym, hồ bơi và các khu vực kỹ thuật.
• Yêu cầu: Công trường cần có sự phối hợp nhịp nhàng giữa các đội ngũ thi công các hạng mục khác nhau, đảm bảo sự đồng bộ hóa giữa kiến trúc, kết cấu và hệ thống kỹ thuật. Kế hoạch thi công phải linh hoạt để quản lý nhiều loại công việc cùng lúc.

Yêu cầu cao về Thẩm mỹ và Chất lượng hoàn thiện

• Đặc thù: Khách sạn là bộ mặt của thương hiệu và ảnh hưởng trực tiếp đến trải nghiệm của khách hàng. Từ kiến trúc tổng thể đến từng chi tiết nội thất, vật liệu sử dụng, màu sắc, ánh sáng… đều phải đạt tiêu chuẩn cao.
• Yêu cầu: Công trường phải thực hiện công tác kiểm soát chất lượng nghiêm ngặt ở mọi giai đoạn, đặc biệt là các hạng mục hoàn thiện như ốp lát, sơn, giấy dán tường, đồ gỗ nội thất, đèn trang trí. Việc thi công phải tinh xảo, tỉ mỉ để đảm bảo độ bền và tính thẩm mỹ cao nhất khi khách sạn đi vào hoạt động.

Hệ thống kỹ thuật (MEP) quy mô lớn và Hiện đại

• Đặc thù: Các hệ thống cơ điện (điện, nước, điều hòa trung tâm HVAC, phòng cháy chữa cháy PCCC, thông tin liên lạc, hệ thống quản lý tòa nhà BMS…) trong khách sạn rất phức tạp, cần vận hành hiệu quả 24/7 để đảm bảo tiện nghi và an toàn.
• Yêu cầu: Công trường cần có đội ngũ kỹ sư và công nhân có chuyên môn cao trong việc lắp đặt, kết nối và thử nghiệm các hệ thống MEP. Việc tích hợp các hệ thống này đòi hỏi độ chính xác tuyệt đối để tránh xung đột và đảm bảo khả năng vận hành liên tục, ổn định. Đặc biệt, các giải pháp cách âm và cách nhiệt cho khu vực phòng nghỉ và các khu vực kỹ thuật phải được tính toán và thi công kỹ lưỡng.

Tiêu chuẩn xếp hạng sao và Kiểm soát tiến độ

• Đặc thù: Để đăng ký và đạt được xếp hạng sao (ví dụ: 3 sao, 4 sao, 5 sao), khách sạn phải đáp ứng hàng trăm tiêu chí nghiêm ngặt về số lượng phòng, diện tích, tiện nghi, dịch vụ, an toàn, vệ sinh… Đồng thời, các dự án khách sạn thường có áp lực tiến độ cao để sớm đưa vào khai thác.
• Yêu cầu: Công trường phải tuân thủ tuyệt đối thiết kế đã được duyệt và các tiêu chuẩn kỹ thuật liên quan đến xếp hạng sao. Việc quản lý tiến độ phải chặt chẽ, có kế hoạch chi tiết và linh hoạt để đảm bảo hoàn thành công trình đúng thời hạn mà không ảnh hưởng đến chất lượng. Kiểm soát chi phí cũng rất quan trọng, đòi hỏi sự giám sát chặt chẽ từ vật tư, nhân công đến các chi phí phát sinh.

Nguyên tắc cơ bản trong hoạt động đầu tư xây dựng

Theo Điều 4 trong Luật Xây dựng 2014, gồm các nguyên tắc sau: 

• Bảo đảm đầu tư xây dựng công trình theo quy hoạch, thiết kế, bảo vệ cảnh quan, môi trường; phù hợp với điều kiện tự nhiên, xã hội, đặc điểm văn hóa của từng địa phương; bảo đảm ổn định cuộc sống của nhân dân; kết hợp phát triển kinh tế – xã hội với quốc phòng, an ninh và ứng phó với biến đổi khí hậu.
• Sử dụng hợp lý nguồn lực, tài nguyên tại khu vực có dự án, bảo đảm đúng mục đích, đối tượng và trình tự đầu tư xây dựng.
• Tuân thủ tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật, quy định của pháp luật về sử dụng vật liệu xây dựng; bảo đảm nhu cầu tiếp cận sử dụng công trình thuận lợi, an toàn cho người khuyết tật, người cao tuổi, trẻ em ở các công trình công cộng, nhà cao tầng; ứng dụng khoa học và công nghệ, áp dụng hệ thống thông tin công trình trong hoạt động đầu tư xây dựng.

• Bảo đảm chất lượng, tiến độ, an toàn công trình, tính mạng, sức khỏe con người và tài sản; phòng, chống cháy, nổ; bảo vệ môi trường.
• Bảo đảm xây dựng đồng bộ trong từng công trình và đồng bộ với các công trình hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội.
• Tổ chức, cá nhân khi tham gia hoạt động xây dựng phải có đủ các điều kiện năng lực phù hợp với loại dự án; loại, cấp công trình xây dựng và công việc theo quy định của Luật này.
• Bảo đảm công khai, minh bạch, tiết kiệm, hiệu quả; phòng, chống tham nhũng, lãng phí, thất thoát và tiêu cực khác trong hoạt động đầu tư xây dựng.
• Phân định rõ chức năng quản lý nhà nước trong hoạt động đầu tư xây dựng với chức năng quản lý của chủ đầu tư phù hợp với từng loại nguồn vốn sử dụng.

Xem thêm: Trình tự & thủ tục lập dự án đầu tư xây dựng khách sạn

Điều kiện khởi công xây dựng công trình

Theo Điều 107 Luật Xây dựng 2014, việc khởi công xây dựng công trường phải đảm bảo các điều sau:

• Có mặt bằng xây dựng để bàn giao toàn bộ hoặc từng phần theo tiến độ xây dựng 
• Có giấy phép xây dựng đối với công trình theo quy định, trừ một số trường hợp được miễn.
• Có thiết kế bản vẽ thi công của hạng mục công trình, công trình khởi công đã được phê duyệt và được chủ đầu tư kiểm tra, xác nhận trên bản vẽ.
• Có hợp đồng thi công xây dựng được ký giữa chủ đầu tư và nhà thầu được chọn
• Được bố trí đủ vốn theo tiến độ xây dựng công trình 
• Có biện pháp bảo đảm an toàn, bảo vệ môi trường trong quá trình thi công xây dựng, Tìm hiểu các biện pháp đảm bảo an toàn thi công khách sạn

Yêu cầu đối với công trường xây dựng

Chủ đầu tư có trách nhiệm lắp đặt biển báo công trình tại công trường xây dựng, trừ trường hợp nhà ở riêng lẻ có quy mô dưới 7 tầng, nội dung biển báo bao gồm: 

• Tên, quy mô công trình;
• Ngày khởi công, ngày hoàn thành;
• Tên, địa chỉ, số điện thoại của chủ đầu tư, nhà thầu thi công, tổ chức thiết kế xây dựng và tổ chức hoặc cá nhân giám sát thi công xây dựng
• Bản vẽ phối cảnh công trình.

Nhà thầu thi công xây dựng khách sạn có trách nhiệm quản lý toàn bộ công trường xây dựng theo quy định của pháp luật, trừ trường hợp chủ đầu tư tổ chức quản lý. Nội dung quản lý công trường xây dựng bao gồm: 

• Xung quanh khu vực công trường xây dựng phải có rào ngăn, trạm gác, biển báo dễ nhìn, dễ thấy để bảo đảm ngăn cách giữa phạm vi công trường với bên ngoài;
• Việc bố trí công trường trong phạm vi thi công của công trình phải phù hợp với bản vẽ thiết kế tổng mặt bằng thi công được duyệt và điều kiện cụ thể của địa điểm xây dựng;
• Vật tư, vật liệu, thiết bị chờ lắp đặt phải được sắp xếp gọn gàng theo thiết kế tổng mặt bằng thi công;
• Trong phạm vi công trường xây dựng phải có các biển báo chỉ dẫn về sơ đồ tổng mặt bằng công trình, an toàn, phòng, chống cháy, nổ và các biển báo cần thiết khác.

Nhà thầu thi công xây dựng phải có các biện pháp bảo đảm an toàn cho người và phương tiện ra vào công trường, tập kết và xử lý chất thải xây dựng phù hợp, không gây ảnh hưởng xấu đến môi trường xung quanh khu vực công trường xây dựng.

Yêu cầu đối với thi công xây dựng công trường 

Theo Điều 111 Luật Xây dựng 2014 (được sửa đổi bổ sung 2020), yêu cầu đối với thi công xây dựng công trường bao gồm:

Tuân thủ thiết kế khách sạn được duyệt, tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật áp dụng cho công trình, quy định của pháp luật về sử dụng vật liệu xây dựng; bảo đảm an toàn chịu lực, an toàn trong sử dụng, mỹ quan, bảo vệ môi trường, phòng, chống cháy, nổ và điều kiện an toàn khác theo quy định của pháp luật.

Bảo đảm an toàn cho công trình xây dựng, người, thiết bị thi công, công trình ngầm và các công trình liền kề; có biện pháp cần thiết hạn chế thiệt hại về người và tài sản khi xảy ra sự cố gây mất an toàn trong quá trình thi công xây dựng.

Thực hiện các biện pháp kỹ thuật an toàn riêng đối với những hạng mục công trình, công việc có yêu cầu nghiêm ngặt về an toàn lao động, phòng, chống cháy, nổ.

Sử dụng vật tư, vật liệu đúng chủng loại quy cách, số lượng theo yêu cầu của thiết kế xây dựng, bảo đảm tiết kiệm trong quá trình thi công xây dựng.

Thực hiện kiểm tra, giám sát và nghiệm thu công việc xây dựng, giai đoạn chuyển bước thi công quan trọng khi cần thiết, nghiệm thu hạng mục công trình, công trình xây dựng hoàn thành để đưa vào khai thác, sử dụng.

Nhà thầu thi công xây dựng công trình phải có đủ điều kiện năng lực phù hợp với loại, cấp công trình và công việc xây dựng.

Công trường xây dựng là yếu tố then chốt đảm bảo chất lượng, tiến độ và an toàn cho toàn bộ dự án. Việc tuân thủ đúng các nguyên tắc, điều kiện pháp lý và kỹ thuật trong quá trình thi công là nền tảng để công trình hoàn thiện đúng chuẩn. Bài viết được Yiwin tổng hợp từ quy định pháp luật và kinh nghiệm nhiều năm thi công xây dựng khách sạn của mình.